ลูกน้อยเพิ่งคลอด “ยิ้มแรกให้แม่” แต่ถูกคุณหมอตีก้น แวบแรกตกใจกันหมด แต่พอรู้เหตุผลที่แท้จริง ยายรีบขอบคุณสุดหัวใจทันที

หลายบ้านอาจเคยแชร์ภาพ “ทารกคลอดใหม่ยิ้มให้แม่” ช่วงเวลาอบอุ่นและน่ารักนี้เป็นจังหวะที่หลายคนคิดว่าอาจเป็นสัญญาณว่าลูกสุขภาพแข็งแรง แต่ความจริงทางการแพทย์ช่วยยืนยันว่า “เสียงร้องแรกหลังคลอด” ต่างหากคือสัญญาณสำคัญทางสุขภาพที่บ่งบอกว่าระบบการหายใจของลูกทำงานได้ดี หรือเรียกว่า “สัญญาณชีวิตที่เป็นมาตรฐานแรกหลังคลอด”

ดังเช่นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในประเทศจีน “เสี่ยวลี่” ผู้เป็นแม่เล่าว่า ครอบครัวไหนๆ ก็ล้วนแต่หวังให้ลูกคลอดออกมาอย่างปลอดภัย แข็งแรง แค่นั้นก็สุขใจแล้ว ครอบครัวของเธอจก็ไม่ต่างกัน ตั้งแต่ทราบข่าวว่าเธอตั้งครรภ์ลูกคนแรก ทุกคนในบ้านก็ตื่นเต้นเฝ้ารอวันเจ้าตัวเล็กจะลืมตาดูโลก กระทั่งในที่สุด หลังจากอุ้มท้องครบ 9 เดือน 10 วัน เธอก็คลอดลูกชายตัวน้อยที่น่ารักออกมาได้สำเร็จ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นในห้องคลอดกลับกลายเป็นเรื่องที่น่าจดจำอย่างที่สุด

นาทีแรกที่ทารกน้อยเพิ่งลืมตาดูโลก หลังจากถูกอุ้มออกมาจากท้อง เขาก็เงยมองหน้าแม่แล้วยิ้มกว้างให้อย่างสดใส เธอรู้สึกถึงสายใยแห่งความรักที่แน่นแฟ้นอย่างอบอุ่นที่สุด เพราะการเกิดของเด็กคนหนึ่งคือของขวัญล้ำค่าที่ฟ้าประทานมาให้ แต่ในขณะที่เธอกำลังเต็มไปด้วยความสุขนั้น จู่ๆ หัวใจก็เหมือนจะสลายลง เพราะแพทย์ตบเบาๆ ที่ก้นของลูกชายจนเขาร้องไห้จ้า

เสี่ยวลี่ที่อ่อนแรงจากการคลอดไม่อาจพูดอะไรได้อีก แต่แม่สามีที่อยู่ข้างๆ รีบหันไปมองแพทย์ด้วยความสงสัยว่าทำไมต้องทำเช่นนั้น…? แพทย์ผู้ทำคลอดที่เข้าใจความรู้สึกของทั้งคนในครอบครัว จึงได้อธิบายอย่างใจเย็นระหว่างดำเนินงานไปด้วยว่า สิ่งที่ทำลงไปนั้นก็เพื่อประโยชน์ของเด็ก เพราะทารกแรกเกิดควรจะ “ร้องไห้” มากกว่ายิ้ม หลังจากได้ฟังพวกเธอก็เข้าใจทันที และรีบกล่าวขอบคุณคุณหมออย่างไม่ขาดปาก หากไม่ได้คำอธิบายนั้น คงเข้าใจผิดและอาจกล่าวโทษไปอย่างผิดๆ

โดยแพทย์อธิบายให้ฟังว่า การกระตุ้นให้เด็กแรกคลอดร้องไห้เป็นสิ่งสำคัญ เพราะ “เสียงร้อง” ไม่ใช่อาการทรมาน แต่คือสัญญาณอันประเสริฐว่าระบบหายใจของลูกเริ่มทำงาน ฝึกให้ปอดเปิด การแลกเปลี่ยนออกซิเจนเกิดเร็วขึ้น และเป็นการประเมินเบื้องต้นสำหรับสุขภาพ เช่น ภาวะระบบหายใจถูกรบกวน

ทำไมทารกแรกคลอดต้องร้อง?

1. ช่วยเปิดปอดให้ทำงาน ทันทีที่ลืมตาจากโพรงมดลูกสู่โลกจริง เด็กต้องเริ่มหายใจด้วยปอด ด้วยแรง “ร้อง” ที่เกิดขึ้น ช่วยให้ปอดขยาย เกิดแรงดันช่วยปิดช่องกั้นเลือดในหัวใจที่เปิดระหว่างยังอยู่ในครรภ์
2. ตรวจสุขภาพขั้นต้นได้ทันที เสียงร้องที่ดังและชัดเจนเป็นความอุ่นใจให้แพทย์ว่า ทารกรอดจากภาวะหายใจลำบากหรือไม่ หากไม่ร้องภายใน 1 นาที แพทย์อาจต้องช่วยเรื่องหายใจฉุกเฉินทันที
3. สื่อสารและสร้างสายสัมพันธ์แรก เสียงร้องแรกไม่เพียงแค่ปลอดภัยเด็ก แต่ยังเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างแม่ลูก ดึงฮอร์โมน oxytocin ที่สร้างความผูกพันขึ้นในสมองของแม่ด้วย

เสียงร้องแรกหลังคลอดไม่ใช่แค่ภาพดึงใจ แต่คือสัญญาณที่บ่งชี้ว่าร่างกายของทารกรับมือกับโลกภายนอกได้อย่างปลอดภัย มันรวมถึงการเปิดปอดเพื่อหายใจ, การตอบสนองต่อสิ่งเร้ารอบตัว, และยังเป็นฐานข้อมูลแรกให้แพทย์ใช้ประเมินสุขภาพ แน่นอนว่าเสียงร้องแรกคือสัญญาณแห่งชีวิต หากคุณมีคำถามหรือสงสัยอะไรเกี่ยวกับขั้นตอนหลังคลอด อย่าลังเลที่จะสอบถามแพทย์ เพราะความเข้าใจยิ่งมั่น ใจแม่ยิ่งแข็งแรง